Het gemeentedecreet geeft aan de inwoners van de gemeente het recht ter plaatse de gemeenteraadsbesluiten te komen inkijken. Voor de gmeenteraadsbesluiten die in geheime zitting genomen zijn maakt de wet een uitzondering. In de geheime zitting worden immers aangelegenheden besproken die te maken hebben met de persoonlijke levenssfeer van mensen.
Milieuvergunningen en bouwvergunningen kunnen door iedereen worden ingezien. Ook plannen van aanleg en stedenbouwkundige beslissingen zoals de klassering als monument zijn openbaar.
Dat geldt ook voor belangrijke beleidsinstrumenten als de jaarlijkse rekening en de begroting.
Zo kunnen de inwoners het beleid op de voet volgen. Zo weten zij ook wat er precies beslist is.
Voor sommige zaken verplicht de wet aan de gemeentebesturen dat zij eerst de burger raadplegen vooraleer zij een besluit nemen. In dat geval organiseert de gemeente een "openbaar onderzoek". Aan de gevel van het gemeentehuis wordt een bericht uitgehangen betreffende de inhoud van het onderzoek en met vermelding wanneer en waar bezwaren kunnen kenbaar gemaakt worden.